Mostar Köprüsü
Mostar Köprüsü Balkan Gezilecek Yerler listenizin ilk sırasında yer alabilir. Saraybosna‘dan Mostar’a geçiyoruz. Oldukça keyifli ve yeşillikler içinde bu yolculuk.
Hadzizi ve Reznik köylerinden geçtikten sonra yağmur bastırıyor. Yol kalabalık ve yoldakiler oldukça sabırsız. Zaman zaman durup fotoğraf çekiyoruz yol boyunca. Dağlardan geçen tren yolları geçmişten bir film tadında. Dağlık bir arazide en sık gördüğümüz tabela Jablanica adlı kasaba. Bu kadar güzel doğal oluşumların ve yeşilliğin burada olduğunu tahmin bile edemezsiniz. Sırpların ve Hırvatların rahat bırakmamalarının nedenlerinden biride bu olsa gerek. Jablanica’nın hemen çıkışında muhteşem bir kanyonun içerisine dalıyoruz. Burası çok etkileyici bir doğaya sahip. İlginç kaya oluşumları ve vadinin fotoğrafını çekiyoruz.
MOSTAR KÖPRÜSÜ GÖRSEL BİR ŞÖLEN GİBİ
Mostar’a Gidişimiz
Saraybosna Mostar arası 120 km ve biz yaklaşık 3 saat içerisinde Mostar’a varıyoruz. Hemen kalacağımız yer olan Bed and Breakfast adlı pansiyona yerleşiyoruz. Şirin fakat ancak Çinli bir ailenin kalabileceği küçük bir odamız var. Odanın ebatları aslında hiç önemli bile değil, yemek bile yemeden hemen Mostar köprüsüne gidiyoruz.
İşte Tüm güzelliği ile Mostardayız. Köprü tamamen orjinaline göre restore edilmiş, mükemmel bir ışıklandırmayla karşımızda duruyor. Mostar’ı görmenin hayali bende aslında yıkılması ve sonrasında yeniden yapılması ile başladı diyebilirim.
MOSTAR’IN YIKILDIĞI GÜN
O sıralar ortaokuldaydım unutmuyorum o günü. 1993 yılında akşam haberlerinde Mostar’ın yıkılış haberi vardı. Anlatan sunucu duygu yüklü bir şekile bir tarih burada sular altında kayboldu şeklinde bir anlatımla veriyordu haberi. Orada olanlar hakkında o zamanlarda çok bir fikrim yoktu.
Aslında savaş Bosna ve Hersek (Herzegovina) bölgesinde dünyanın gördüğü en alçakça biçiminde devam ediyordu. Sizleri kin ve nefret duygularıma ortak etmek istemesem de burada yaşananları bilmenin ne kadar önemli olduğunu da farkettim bu gezide. Mostar Bugün yok edilişin ve tekrar ayağa kalkmanın en önemli öyküsüdür bence.
Mostar Köprüsü 1500’lü yıllarda inşa edilmiş. Muhteşem mimarisi kentin ticari ve sosyal anlamda büyümesini sağlamış. Bugün Hersek bölgesinin başkenti olan Mostar’ın isim kaynağı Hilal görünümlü parlayan bir yıldız olma şerefini hala bulunduruyor.
Mostar’ın Yapılışı
Köprünün orjinali Mimar Hayreddin (Mimar Sinanın öğrencisi) tarafından yapılmış. Döneminde nehrin iki yakasındaki yükselti 456 taş kalıp ile inşa edilmiş. 1566 yılında yapılan bir köprü için oldukça muhteşem bir tasarım ve güzelliğe sahip. Köprünün özelliği ortası oldukça yüksek çıkarken epey zorlanıyoruz. Tam ortasına geldiğinizde her iki tarafı da muhteşem bir manzara ile kendimizden geçiyoruz. Köprünün dizaynı Mimar Hayreddin tarafından yapıldığı söylenir. Aslında Evliya Çelebi Mimar Sinan’ın yaptığını söyler. Yazılı belgeler aksini belirtir. Hersek Beyi Hüseyin Paşanın, kale yapımı için Mimar talep eder. Belgede köprüde maharetini ispat etmiş Hayreddin Paşa’ya bu görevin verildiği bilgisi var. Ne var ki gerçek bilgi ne olursa olsun Mimar Sinan’ın bu projede parmağının olmadığını düşünmek de olmaz.
Köprünün Genel Yapısı
Köprü 4 merte eninde 24 metre sudan yüksekliğe sahip. Kentin iki yakasına olan mesafesi ise 30 metreye yakındır. Ortada yukarı yükselen mimarisi sayesinde köprünün zaman içinde zemine oturduğu söylenir. Hilal görünüme sahip köprünün iki yakasında kuleler yapılmış ve bunların iki yakada bulunan köprü ayaklarına kuvvet uygulayarak dengeyi sağladıkları söylenir.
Mostar Ne Demek ?
Boşnakça veya Slav dillerinde Mostar eski köprü veya büyük köprü demek. İki tarafında bulunan kulelerde eski dönemlerde bekçiler görevliydi. Geceleri bu kulelerde yakılan şamdanlarla köprünün basamakları aydınlatılırdı. Köprü yıkılmadan önce yaz aylarında köyün gençlerinin bu köprüden atlaması bir gelenekti. Evlilik için yapılan bir gelenek. Günümüzde bu atlayışlar daha ziyade turistik nedenli.
Mostar’ı gündüz görebilmek için tekrar yürümeye başlıyoruz. Pansiyon çok yakın olduğu için epey bir avantaj bizim için. Sokaklardan geçerken Hırvat ve sırp soykırımcıların taradıkları evleri halen görmek mümkün. Mostar’da her sokak, her ev çatışma izleri ile dolu. Dikkatimi çeken bir çok mezar taşının yanı sıra 1993 doğum 1993 ölüm yazan tabela.
Köprünün karşısı da diğer tarafı kadar etkileyici taştan yolların iki tarafı da süs eşya satan dükkanlar ve restaurantlarla dolu, Türk turistler kebapçıyı doldurmuş vaziyetteler. Mostar’da bu kadar Türk turistin olması da bence gerçekten güzel bir şey.
Yolun ilerisinde cami ve Türk konsolosluğu yer alıyor. Filmlerde görebileceğiniz güzellikte sokaklar. Bir sonraki sokak İslam Birliği binası ve mezarlığa çıkıyor. Mezarlıkta bir müddet dolaşıyoruz. Ölenleri anıp dua ederek ayrılıyoruz.
Mostar Köprüsü Balkanlarda gezdiğimiz en önemli noktaydı. Burada dolaşırken hiç yabancı hissetmedim kendimi. Buraya aitmiş gibi hissettim, Balkanlar da görülmesi gereken en önemli yer olduğunu düşünüyorum. Buradan ayrılırken bir daha buralarda bu olayların yaşanmamasını ümit ederek ayrılıyoruz.
Haritada Mostar Köprüsü Nerede tıklayın!
Balkan Gezisinde diğer rotaları görmek için tıklayın!
Sırada yeni rotamız Karadağ ülkesi.
